ARTYKUŁY
Artykuł powstał podczas programu stażowego Narodowego Centrum Kultury (2021/22)
Rewolucja w świecie muzyki klasycznej
Bartłomiej Gliwa
- Chcemy wyjść z muzyką klasyczną do słuchaczy – komentuje w podcaście Oli Kuzemko „Sztuki robi rozmowa” Jakub Fiebig, prezes Julian Cochran Foundation. - Jest ogromna rzesza osób, które mogą mieć przyjemność ze słuchania muzyki klasycznej na żywo,
poza filharmonią.
Ponad 80% osób uważa, że muzyka klasyczna potrzebuje zmian, żeby nie została zapomniana – wynika z badania przeprowadzonego przez BBC Music Magazine w 2017 roku. Ankietowani wskazywali głównie potrzebę zmiany miejsc koncertowania na bardziej przystępne (40%).
Na drugim miejscu znalazła się konieczność zmiany języka z elitarnego na dostosowany do zwykłego odbiorcy (33%).
Wyjście naprzeciw potrzebom
W tym samym roku - 2017 - krótko istniejąca Julian Cochran Foundation rozpoczęła „Klasykę na Koszykach”. To pierwszy w Polsce projekt wprowadzający koncerty muzyki klasycznej do przestrzeni komercyjnej. Można ich bezpłatnie wysłuchać w warszawskiej Hali Koszyki. Odbywają się w każdą niedzielę o 15:00 i trwają od 40 do 60 minut. Wydarzenie wspierane jest przez firmę Symphar, Filharmonię Narodową, firmę Vank oraz Halę Koszyki. Do dzisiaj odbyło się przeszło 150 koncertów. Łącznie uczestniczyło w nich ponad 130 000 osób online i 20 000 osób bezpośrednio w Hali Koszyki.
Wyjściem do słuchaczy jest też kampania społeczna #modanaklasykę. To wyjątkowe wydarzenie odbywa się raz w roku w Międzynarodowy Dzień Muzyki – 1 października. Można na nim spotkać aktorów, muzyków, sportowców i ludzi biznesu interesujących się muzyką klasyczną. Wydarzenie oprawione jest niezwykłą szatą audiowizualną. Głównym celem kampanii społecznej #modanaklasykę jest popularyzacja muzyki klasycznej.
Pierwsza odsłona kampanii miała miejsce 1 października 2020 roku. Wówczas artyści Teatru Wielkiego - Opery Narodowej po raz pierwszy wystąpili w inspirującej przestrzeni Hali Koszyki. Akcja okazała się wielkim sukcesem marketingowo-promocyjnym. Relacje gości wydarzenia dotarły do ponad 800 000 użytkowników Instagrama.
Dziecięca wrażliwość
Żeby muzyka klasyczna mogła dotrzeć do nowych odbiorców, już od najmłodszych lat powinno się uwrażliwiać ich na jej piękno. Odbywa się to m.in. poprzez edukację szkolną. Polska pod tym względem radzi sobie całkiem dobrze na tle Europy.
W szkołach organizowane są spotkania z artystami z filharmonii, którzy starają się w ciekawy sposób opowiadać o muzyce. Rodzice chętnie też posyłają dzieci do szkół muzycznych. Jest ich w Polsce łącznie ok. 500, a wciąż otwierają się nowe.
Powinno się jednak zwrócić większą uwagę na nauczanie tego przedmiotu w szkołach. Powinien on być przyjemnością poszerzającą zainteresowania, a nie przykrym obowiązkiem.
- Kontakt dziecka z zabawnie przedstawioną muzyką klasyczną sprawia, że staje się ona zwyczajnym aspektem jego życia. Wzbudza jego zainteresowanie i zostaje z nim na całe życie. Niekiedy wywołuje nawet nostalgię, kiedy dorośnie – komentuje skrzypaczka, Bellinda Ho dla Eastman Institute For Music Leadership.
Zadbanie o najmłodszych
Julian Cochran Foundation dociera do najmłodszych w projekcie: „Mała Klasyka na Koszykach”. Polega on na wprowadzeniu muzyki klasycznej do przestrzeni kojarzonej z rozrywką, czyli galerii handlowej. W ramach przedsięwzięcia organizowane są krótkie warsztaty dla dzieci w wieku 5-12 lat. Podczas nich najmłodsi słuchają muzyki klasycznej i dowiadują się wielu ciekawostek na jej temat.
Światowa popularyzacja muzyki klasycznej
Próby zwiększenia grona odbiorców muzyki klasycznej mają miejsce na świecie od dłuższego czasu. W 2006 roku w San Francisco (Stany Zjednoczone) została założona organizacja Classical Revolution. Artyści występują w małym gronie w przestrzeniach publicznych tj. galerie handlowe, kawiarnie, księgarnie czy skwery. Obecnie organizacja posiada ok. 50 oddziałów rozsianych po całym świecie - głównie w Stanach Zjednoczonych. Zwykła, luźna atmosfera obecna na koncertach przyciąga młodszych widzów i zachęca ich do posłuchania muzyki klasycznej.
Z kolei w Bostonie w 2007 roku zrodziła się grupa Opera On Tap, która ma podobne założenia,
z tą różnicą, że promuje operę. Natomiast w 2013 roku w Londynie muzycy z The Orchestra of The Age Enlightenment (Orkiestra Wieku Oświecenia) brali udział w serii koncertów The Night Shift. Odbywały się w londyńskich pubach i klubach, raz w miesiącu.
Każde z tych przedsięwzięć przyniosło oczekiwane skutki i sprawiło, że organizacje powiększają się. Odbiorcy na całym świecie potrzebują większego kontaktu z muzyką klasyczną.
Artykuł powstał podczas programu stażowego Narodowego Centrum Kultury (2021/22)
Technologia - siła fundacji
Bartłomiej Gliwa
Projekt “Instagramoprzejęcie” w listopadzie 2020 roku został zakwalifikowany do konkursu “Well done” na konferencji FOROOM.
“Instagramoprzejęcie” to cykl rozpoczęty w marcu 2020 roku. Polega on na przejęciu Instagrama Julian Cochran Foundation przez fundacyjnych przyjaciół ze świata sztuki i biznesu. W ramach projektu artyści zapraszają widzów do swoich domów. Stają się influencerami i przełamują stereotypy dotyczące postrzegania muzyków klasycznych.
Rok 2020 to również czas, kiedy Julian Cochran Foundation szybko przeniosła swoje projekty
z formy stacjonarnej na zdalną. Dzięki koncertom online transmitowanym na Facebooku fundacji, muzycy mogli dotrzeć do swoich odbiorców.
Konkurs pianistyczny online!
Już w 2014 roku Jakub Fiebig, późniejszy współzałożyciel fundacji, wykorzystał nowe technologie. Jest pomysłodawcą pierwszego międzynarodowego konkursu pianistycznego online – International Cochran Piano Competition.
Konkurs charakteryzuje się innowacyjnym podejściem do samego przedsięwzięcia. Nie ma limitu wieku, a każdy z uczestników dostaje komentarz do swojego występu. Ma też możliwość połączenia się z wybranym jurorem. Jury z kolei może powracać do nagrań i nie działa pod presją czasu, więc każda ocena jest bardzo dokładnie przemyślana.
- Na początku mieliśmy problem z pozyskaniem zarówno jurorów, jak i uczestników do pierwszej edycji – komentuje Jakub. - Mało kto chciał brać udział w konkursie nie na scenie. „Nie ta atmosfera, nie ta jakość” to były najczęstsze argumenty. Jednak koniec końców udało się, a po konkursie otrzymaliśmy bardzo pozytywne komentarze od jurorów i uczestników.
Młodzi artyści wsparci dzięki Fundacji Globalworth!
Bridge To The Future - Young Artist Support Fund jest najnowszym projektem zrealizowanym zdalnie. To konkurs stypendialny, w którym oceniana była świadomość, autoprezentacja
i umiejętności młodych muzyków. Projekt finansowany przez Globalworth Foundation został zorganizowany i przeprowadzony w całości online. Do programu zostało zaproszone międzynarodowe jury, które wybrało laureatów konkursu.
- Założeniem programu stypendialnego „Bridge to the Future” jest umożliwienie najbardziej uzdolnionym muzycznie młodym artystom dalszego rozwoju i realizacji muzycznych projektów, które bez dodatkowego wsparcia finansowego mogłyby nie zostać zrealizowane. - Magdalena Rapacka-Wojdat, członkini zarządu Fundacji Globalworth.
Nowoczesne rozwiązania w organizacjach tj. Julian Cochran Foundation pokazują, że muzyka klasyczna nie jest reliktem przeszłości. Dzięki takim przedsięwzięciom może dotrzeć do licznych odbiorców i pokazać swoją wielką wartość.
Artykuł powstał podczas programu stażowego Narodowego Centrum Kultury (2021/22)
Muzyka klasyczna - przyjaciel w pracy i nauce
Bartłomiej Gliwa
W 2013 roku na stronie Trends in Cognitive Science ukazało się badanie przeprowadzone na pacjentach przed operacją. Okazuje się, że osoby słuchające muzyki klasycznej były spokojniejsze niż te pod wpływem leków uspokajających.
Jak przekuć dobry nastrój w efektywność?
Przede wszystkim, muzyka klasyczna poprawi Twoje wyniki przy wykonywaniu nużących, monotonnych zadań. Przy muzyce nie będziesz czuć dużego zmęczenia wykonywaną pracą,
a nawet pomoże Ci się skoncentrować. Zadanie nie może być jednak zbyt angażujące. W tym przypadku możesz sięgnąć po bardziej energiczną muzykę np. barokową.
Pamiętaj jednak, żeby utwory były powtarzalne albo dobrze Ci znane. W przeciwnym wypadku mogą Cię niepotrzebnie rozpraszać.
Muzykę klasyczną wykorzystuje się w biurach jako tzw. muzykę tła. Zagłusza ona szum z zewnątrz
i wprowadza przyjemną atmosferę w pracy. Takie rozwiązanie stosuje się głównie w przestrzeniach wspólnych, gdzie nie wykonuje się trudnych zadań. Odpowiednio cicha pozytywnie wpływa na kreatywność. Sprawdza się też przy tzw. burzy mózgów.
Muzyka klasyczna pomoże też w szkolnych pracach twórczych, sportowych i przy prostych zadaniach domowych. Wprowadzi Cię w dobry nastrój. Dzięki temu nie pojawi się frustracja związana z ilością rzeczy do zrobienia.
Najważniejsze zastosowanie muzyki klasycznej jest jednak podczas przerw. Możesz wtedy pokusić się o sięgnięcie po bardzo dynamiczne i złożone utwory. Skup się tylko na muzyce. Rozładuje to napięcie i pozwoli Ci dosyć szybko się zregenerować.
Podczas słuchania muzyki klasycznej wydzielana jest dopamina, która działa pobudzająco. Jej poziom szybko spada. Bierz się więc za najbardziej wymagające zadania od razu po przerwie. Pozwoli Ci to szybko uporać się z wyzwaniem.
Kiedy nie słuchać muzyki?
W badaniu z 2019 roku udowodniono, że każdy rodzaj muzyki będzie przeszkadzał przy wykonywaniu bardzo absorbujących zadań. Wynika to z faktu, że muzyka angażuje zdolności poznawcze. Przy wytężonej pracy umysłowej nie możesz już sobie pozwolić na jakiekolwiek rozpraszające dźwięki.
Źle sprawdzi się zatem m.in. przy pisaniu testów, intensywnej nauce, pisaniu artykułów, negocjacjach, programowaniu.
Nieodpowiednio dobrana głośność muzyki do miejsca pracy lub nauki, może również przyczynić się do spadku efektywności.
Ważnym aspektem w każdym badaniu była możliwość kontrolowania odtwarzanej muzyki. Tam, gdzie pracownicy nie mieli na nią wpływu, efektywność spadała. Alternatywą jest korzystanie ze słuchawek, ale nie zawsze można sobie na to pozwolić.
Wykorzystanie muzyki klasycznej zależy od Twoich przyzwyczajeń i upodobań. Jeśli nie czujesz się komfortowo pracując z muzyką, lepiej jej nie włączaj.
Jakie wnioski z historii?
Badania nad wpływem muzyki na pracę były popularne już w latach 40. ubiegłego wieku i miały spektakularne rezultaty. W niektórych przypadkach odnotowano nawet dwukrotne zwiększenie wydajności!
Wyniki, które uzyskuje się za pomocą ankiet badanych osób, utrzymują się do dzisiaj. Niestety, przy wykorzystaniu innych metod badawczych, poprawa efektywności jest mniejsza.
Np. badanie przeprowadzone przez neuropsychologów z Mindlab International wykazuje, że muzyka klasyczna powoduje zwiększenie tempa i dokładności o 12% przy wykonywaniu obliczeń
i zadań skupiających się na detalach.
Dowodzi to wpływu muzyki głównie na nastrój. Wydaje się, że praca idzie szybciej, lepiej
i sprawniej w towarzystwie muzyki. Zmęczenie przychodzi wolniej, dzięki czemu poziom energii nie zmniejsza się znacznie podczas wykonywania zadań.
Praca w towarzystwie muzyki klasycznej jest mniej męcząca!
Artykuł powstał podczas programu stażowego Narodowego Centrum Kultury (2021/22)
Sport - idealny kompan w pracy muzyka
Bartłomiej Gliwa
Trening fizyczny, psychiczny, walka ze swoimi słabościami – to tylko niektóre elementy wspólne pracy sportowców i muzyków. Praktyka artysty przeważnie wygląda jak przygotowanie sportowca. Często zapomina się, że połączenie obydwu dziedzin przynosi najlepsze rezultaty.
Cechy wspólne
Gra na instrumentach i śpiew wymagają dobrej kondycji, świetnej koordynacji ruchowej oraz wyćwiczonych mięśni.
Przygotowanie
Rozgrzewka w obu przypadkach polega na fizycznym przygotowaniu ciała, żeby zmniejszyć ryzyko kontuzji. Istotne jest też wcześniejsze ustalenie kolejności ćwiczeń. Nie traci się wówczas czasu na planowanie podczas samego treningu.
Zmagania z psychiką
W znacznej mierze obie dziedziny polegają na powolnym dążeniu do mistrzostwa. Nie są też najpopularniejszymi pracami zarobkowymi. Niekiedy mogą spotkać się z niezrozumieniem, nawet wśród bliskich. Porażki mogą podważyć wiarę w siebie, a zdarzają się nawet na pierwszych szczeblach kariery.
Nawarstwienie problemów wywołuje walkę z własną psychiką. Każdy muzyk/sportowiec zadawał sobie pytania typu:
-
„Czy jestem wystarczająco dobry?”;
-
„Co zrobię, jak mi nie pójdzie?”;
-
„Czy na pewno się do tego nadaję?”.
Praca nad charakterem i wiarą w siebie jest kluczowa na drodze kariery. W przeciwnym razie, dążenie do doskonałości może powodować poważne konsekwencje psychiczne.
Cel
Każda praca powinna być wykonywana w jakimś celu długo- i krótkoterminowym. Ćwiczenie bez celu najczęściej oznacza brak motywacji i chęci do działania. W ścieżce rozwoju pracownika (np. korporacji) jest ustalona droga, po której można się poruszać. W branży muzycznej i sportowej każdy sam (lub z pomocą trenerów) wyznacza:
-
co chce osiągnąć;
-
jakimi metodami chce to osiągnąć;
-
ile daje sobie czasu na dane osiągnięcie;
-
jak mierzy postęp osiągnięcia celu.
Cele krótkoterminowe (np. wyćwiczenie danego utworu, chwytu itp.) powinny mieć udział w ciągłym rozwoju i pozwalać na zwiększanie poziomu trudności. Prowadzą one do małych celów długoterminowych (udział w przesłuchaniach szkolnych, regionalnych, zagranie koncertu). Te
z kolei pomogą zdobywać coraz większe osiągnięcia (udział w bardziej renomowanym konkursie, zajęcie wyższego miejsca w kolejnej edycji).
Najlepszym rozwiązaniem będzie wyznaczanie sobie kolejnego punktu zaraz po osiągnięciu pierwszego. Nie straci się w ten sposób poczucia sensu dalszego rozwoju. Oczywiście, nie zawsze będzie można odnosić same sukcesy i należy wziąć to pod uwagę. Czasem podwinie się noga, nastąpi pomyłka, stres.
Jeśli taka sytuacja się wydarzy – nie załamuj się!
Krok po kroku przeanalizuj własny występ, wypisz elementy dobre i złe. Następnie zbadaj przyczyny niepowodzeń i je wyćwicz. Pamiętaj jednak o docenieniu się za rzeczy dobre. Przeanalizuj również cel – mógł być zbyt ambitny na ten etap rozwoju.
Wykorzystanie sportu w praktyce muzyka
Sport i muzyka dążą do perfekcji np. w ruchu, oddechu czy znajomości pracy mięśni. Koncentrują się jednak na innych elementach. Przy odpowiednim ich połączeniu, mogą przyczynić się do szybszego i lepszego rozwoju muzyka.
Oddech
Właściwy oddech znacząco poprawi komfort pracy. Dobrze dotleniony organizm jest w stanie pracować dłużej i intensywniej bez narażenia na dyskomfort. Podczas uprawiania sportu aktywują się narządy wspomagające oddychanie tj. przepona i mięśnie międzyżebrowe. Łatwiej jest skupić się na oddechu i go odpowiednio wyćwiczyć. Efekt wykonywanego ćwiczenia jest
o wiele lepszy, kiedy oddech jest poprawny. Kiedy pracują same płuca lub ćwiczenia są wykonywane na bezdechu, organizm szybciej się męczy, a w mięśniach dochodzi do bolesnych spięć.
Znajomość swojego ciała
Regularnie uprawiając sport, trenuje się przydatne partie mięśni i aktywizuje się mięśnie głębokie. Ułatwiają one zachowanie odpowiedniej postawy ciała. Poprawia to higienę pracy oraz umożliwia skuteczniejsze jej wykonywanie. O wiele łatwiej ćwiczy się bez bólu pleców, przykurczów mięśni czy uszkodzeń stawów.
Świadome wykonywanie ćwiczeń i edukacja, poszerza ogólną wiedzę na temat funkcjonowania ciała. Dzięki niej można porównać obecną pracę ciała do tej „książkowej” i naprawić popełniane błędy. Pozna się możliwości własnego organizmu i jego granice. Zabezpieczy się go przed kontuzjami i nadwyrężeniem.
Sport to zdrowie – nie tylko fizyczne
Poza stanem fizycznym – sport pozytywnie wpływa na psychikę. Podczas ćwiczeń wydzielane są substancje (dopamina, serotonina) odpowiedzialne za poprawę nastroju i uczucie euforii. Psychika odpoczywa, mimo zmęczenia fizycznego. To forma odpoczynku od codziennej pracy umysłowej i przekierowanie uwagi tylko na ćwiczenia - swego rodzaju medytacja.
Przez to, że sport skupia się na funkcjonowaniu ciała, łatwiej dostrzec pracę mięśni i odpowiednio ją wykorzystać podczas gry na instrumencie lub w śpiewaniu. Regularne uprawianie sportu wzmacnia również układ nerwowy oraz dotlenia organizm.
Skutkami wprowadzenia go do życia muzyka są:
-
lepszy stan zdrowia;
-
szybsze efekty ćwiczeń;
-
zmniejszenie ryzyka kontuzji, przez które często trzeba przebudować swoją ścieżkę kariery.